Zdrowie

Solarium a witamina D. Czy “sztuczne słońce” umożliwia syntezę witaminy D?

Witamina D określana jest, jako “witamina słońca”, gdyż powstaje w ramach syntezy skórnej zachodzącej pod wpływem promieni słonecznych. Czy “sztuczne” promienie, emitowane przez lampy w solarium, zapewniają podobny efekt?

Głównym źródłem pozyskiwania naturalnej witaminy D jest synteza skórna zachodząca pod wpływem promieniowania słonecznego UVB (długość fal 290-315 nm)[1]. W naszej szerokości geograficznej, miesiące od września do kwietnia to czas, gdy efektywność tego procesu jest bardzo niska, a wręcz znikoma[2]. Wraz z odpowiednio zbilansowaną dietą jesteśmy w stanie zapewnić organizmowi maksymalnie 20% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę[3]. To wszystko sprawia, że w okresie jesienno-zimowym możemy wymagać dodatkowej ilości witaminy D, żeby utrzymać organizm w dobrym zdrowiu. 

Rośnie świadomość istotnego wpływu witaminy D na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu, w tym przede wszystkim na układ kostny i układ odpornościowy. Poszukujemy, więc różnorodnych sposobów na to, aby skutecznie uzupełnić zapotrzebowanie na ten składnik. Jednym z nich może być wizyta w solarium. Jest to jednak rozwiązanie, które z oczywistych względów budzi spore wątpliwości.

Czy zimą solarium może być traktowane jako “substytut” słońca?

Teoretycznie solarium może pomóc nam pokryć dzienne zapotrzebowanie na witaminę D, jednak przy pełnej i monitorowanej sprawności fal UV. Trzeba jednak pamiętać, że jest wiele czynników wpływających na skuteczność syntezy skórnej zachodzącej pod wpływem “sztucznych” promieni, jak jakość i moc lampy UV, wytwarzane widmo i indywidualna reakcja skóry[4].

Proces powstawania w skórze witaminy D zależy od długości fal padającego promieniowania UVB. Z największą intensywnością zachodzi przy fali o długości 295 ± 2 nm. Jeśli fale osiągają wartość 320 nm — jego szybkość spada do zera. Jeśli wszystkie powyższe warunki są spełnione, można osiągnąć korzyści z tej formy opalania.

Niestety w Polsce solaria zazwyczaj wyposażone są w lampy, które emitują promieniowanie przekraczające pożądany zakres 290-310 nm. Zatem emitowane promieniowanie UVA nie prowadzi do syntezy witaminy D, a wręcz doprowadza do jej rozkładu[5]. Trzeba, więc zachować szczególną ostrożność, decydując się na korzystanie z solarium.

Czy zatem warto korzystać z solarium?

Chociaż właściciele solariów przekonują, że “sztuczne” promieniowanie wcale nie jest groźne, to jednak jest wiele naukowych badań, które jednoznacznie potwierdzają związek między opalaniem w solarium a zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworów złośliwych skóry, w tym czerniaka. Wprawdzie szanse na wyprodukowanie witaminy D pod lampami UV istnieją, to jednak wyłącznie w przypadku zastosowania specjalistycznych urządzeń, których jest niewiele w naszym kraju.

Zapewnienie optymalnego stężenia witaminy D nie wymaga ekspozycji na promieniowanie UV. W świetle obecnych badań nad szkodliwością promieniowania znacznie lepszym pomysłem jest czerpanie tego cennego składnika z innych źródeł, jak urozmaicona dieta oraz odpowiednio dobrana suplementacja[6].

[1]  Grygiel-Górniak B., Puszczewicz M., Witamina D – nowe spojrzenie w medycynie i reumatologii, Postepy Hig Med Dosw (online), 2014; tom 68: 359-368, s. 360.

[2] Tuchendler D., Bolanowski M., Sezonowość zmian stężeń witaminy D w organizmie człowieka, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2010, tom 6, nr 1, 36–41, Via Medica, s. 38.

[3]  Kazimierska I., Deficyt witaminy D w polskiej populacji jest ogromny, Puls Farmacji Nr 10 (100) 9 Grudnia 2015, s. 14.

[4] Kokot F., Suplementacja witaminy D i wapnia, https://www.mp.pl/reumatologia/ekspert/135908,suplementacja-witaminy-d-i-wapnia,1, [dostęp: 18.10.2020]

[5] Tamże, s. 14.

[6] Schulman J.M., Fisher D.F., Opalanie w solariach a rak skóry: zagrożenia dla zdrowia i możliwości działania, Dermatologia po Dyplomie, Tom 0 NR 1/2009, s. 14.

Porady | Zdrowie

Mleko i przetwory mleczne – czy to najlepsze źródła wapnia?

Mleko i przetwory mleczne to nie jedyne produkty żywnościowe, w których znajduje się wapń, jednak to właśnie one cechują się największą biodostępnością tego pierwiastka.

Mleko i różnorodne produkty nabiałowe to najlepsze źródło łatwo przyswajalnego wapnia. Oprócz tego dostarczają wiele innych składników budulcowych kości, zębów, m.in. witaminę D i fosfor oraz wpływających na różne procesy fizjologiczne, np. witaminę K[1] ważną dla prawidłowego krzepnięcia krwi, potas – wspierający funkcjonowanie układu nerwowego i utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi, albo ryboflawinę potrzebną między innymi do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia oraz do prawidłowego widzenia. 

Mleko i nabiał a inne produkty zawierające wapń

Oczywiście wapń występuje również w innych pokarmach. Zaliczamy do nich między innymi konserwy rybne, które spożywane są wraz z ościami, jak np. sardynki[2]. Znajduje się też w roślinach, w tym warzywach zielonych (np. szpinak, szczaw, kapusta włoska, brokuły), orzechach, migdałach, kiwi, nasionach słonecznika[3]. Problem pojawia się jednak z jego biodostępnością. Wiele produktów roślinnych zawiera substancje wiążące wapń i ograniczające jego wchłanianie w organizmie[4]. Zaliczamy do nich m.in. kwas szczawiowy, kwas fitynowy czy nierozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego[5].

Znaczenie mleka i nabiału w codziennej diecie

Mleko i nabiał to najlepsze źródła wapnia z wielu powodów. Przede wszystkim zawartość wapnia w nich jest zdecydowanie większa w porównaniu z produktami roślinnymi. Oprócz tego zawierają wiele składników, które zwiększają jego wchłanianie (m.in. witamina D) i cechują się odpowiednim stosunkiem wapnia do fosforu (1:1)[6].

W szklance mleka odtłuszczonego znajduje się nawet 288 mg wapnia, podczas gdy w napoju sojowym (tzw. „mleko” sojowe) jest go tylko ok. 31 mg[7]. Wypijając szklankę mleka krowiego, zapewniamy sobie ponad 25% dziennego zapotrzebowania na wapń w przypadku osób dorosłych i ok. 19% w przypadku osób powyżej 65 roku życia[8]. Dodatkowo duża ilość wapnia znajduje się w serze edamskim tłustym (867 mg/100g), plasterku sera brie pełnotłustego (180 mg w 30g porcji) czy jogurcie naturalnym 2% (255 mg w 150g porcji)[9].

Dieta osób nietolerujących laktozy

Osoby nietolerujące laktozy powinny ostrożnie podchodzić do mleka i nabiału, ale nie muszą całkowicie eliminować ich z diety. Mleko skutecznie może zostać zastąpione przez produkty mleczne, w których część laktozy została rozłożona, np. napoje fermentowane, czyli jogurty i kefiry, czy podpuszczkowe sery dojrzewające[10]. Są to produkty, które albo zawierają minimalne ilości laktozy (jak sery), albo zawierają bakterie produkujące enzym laktazę (jogurty naturalne), dlatego też zwykle powodują mniej niekorzystnych reakcji organizmu[11].

Uzupełnieniem zdrowej diety mogą być również specjalne produkty bez laktozy wzbogacone o wapń. W niektórych przypadkach warto również rozważyć suplementację.

Kontrowersje wokół mleka i produktów mlecznych

Mleko i produkty mleczne od zawsze stanowiły podstawę naszej diety. Ostatnimi czasy upowszechnia się jednak bardzo wiele opinii, które reprezentują dość sceptyczne podejście do tej grupy żywności, w skrajnych przypadkach oceniając ją, jako szkodliwą dla naszego zdrowia. Niestety nie wszystkie głoszone stwierdzenia są zgodne z faktami i potwierdzone badaniami naukowymi. To z kolei może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami, gdy ktoś, zapoznawszy się z taką opinią, zechce całkowicie wyeliminować mleko i nabiał ze swojej diety, nie dbając przy tym o odpowiednie uzupełnienie podaży wapnia.

Niewątpliwie w przypadku różnorodnych kontrowersji na temat mleka i produktów mlecznych najważniejsze jest zachowanie zdrowego rozsądku. Trzeba pamiętać, że są to istotne elementy naszej diety, dostarczające nam — oprócz wapnia — wielu innych ważnych składników odżywczych. Eliminacja ich, bez względu na to, czy wynika z powodów zdrowotnych, czy światopoglądowych, wymaga odpowiedniego dostosowania jadłospisu do indywidualnych potrzeb zdrowotnych.

[1] Wapń – co ważniejsze: ilość czy biodostępność?, G. Cichosz, M. Bielecka.

[2] Mleko i jego przetwory – niezbędne produkty w zachowaniu zdrowia, M. Kozłowska-Wojciechowska.

[3] Wapń, B. Przygoda.

[4] Cyt. Mleko i jego przetwory – niezbędne…

[5] Co warto wiedzieć o wapniu, E. Pietraś, A. Wojtasik.

[6] Cyt. Wapń, B. Przygoda.

[7] Cyt. Mleko i jego przetwory – niezbędne…

[8] Zawartość wapnia w mleku spożywczym UHT w Polsce, F. Brzóska, B. Śliwiński, M. Pietras.

[9] Cyt. Wapń, B. Przygoda.

[10] Tamże.

[11] Cyt. Mleko i jego przetwory – niezbędne…

Fashion

Sukienka damska podstawą kobiecej garderoby

Sukienki to rodzaj ubrania, który znajduje się w każdej kobiecej garderobie. Nie dzieje się to bez powodu! Sukienki fantastycznie podkreślają kobiecość, doskonale uwydatniają ponętne kształty, mogą być jednocześnie bardzo eleganckie, jak i neutralne, idealne na letnie dni do codziennych obowiązków. Fasonów sukienek jest mnóstwo, dzięki czemu każda kobieta znajdzie coś idealnego dla siebie samej!

Różnorodność fasonów dla kobiecych kształtów

Sukienka to część garderoby, która sprawia, że kobieta czuje się wyjątkowo i atrakcyjnie. Jednak to nie wszystko. Sukienka musi być przede wszystkim wygodna, tylko wtedy kobieta będzie mogła spędzić w niej dużo czasu, bez jakiegokolwiek dyskomfortu. Ważną cechą sukienek, jakie nosi kobieta, jest również ich fason. Sukienka, by wyglądała na kobiecie dobrze, musi zostać dobrze dopasowana do konkretnej budowy ciała. Jeśli przedstawicielka płci pięknej chce podkreślić swoją sylwetkę, biodra oraz biust, a także zaznaczyć wcięcie w talii, powinna zdecydować się na dopasowaną sukienkę, która spełni wszystkie jej oczekiwania. Z kolei sukienki typu oversize fantastycznie zamaskują mankamenty sylwetek tych mniejszych, jak i większych kobiet. Sukienka w stylu litery A będzie doskonale leżeć na kobiecie, która chce zamaskować dolną część ciała, jednocześnie uwydatniając górną, czyli zgrabne ramion i okrągły biust.

Sukienka, czyli podstawa kobiecej garderoby

Modne sukienki są jednym z najbardziej eleganckich i kobiecych elementów garderoby. Odpowiednio dobrana sukienka względem koloru, jak i fasonu, fantastycznie podkreśli kobiecą sylwetkę, jednocześnie eksponując zalety i maskując wady. Jednak sukienki to nie tylko odzież na wyrafinowane, eleganckie okazje, kiedy kobieta musi wyglądać jak milion dolarów. Sukienki, zwłaszcza lekkie, zwiewne z motywem kwiatów można nosić latem, kiedy jest bardzo ciepło i kobieta chce wyeksponować swoje długie, zgrabne nogi.

Jak dobrać odpowiednią długość sukienki?

Szukanie idealnej sukienki jest nie lada wyzwaniem dla każdej kobiety. Prócz koloru i fasonu, ważna jest także jej długość. Musimy wyraźnie określić, w jakiej długości czujemy się najlepiej, jaki fason nam pasuje oraz co dzieje się z ciałem w różnych typach sukienek. Świat mody jest bardzo skomplikowany, inna będzie długość sukienki dla kobiety szczupłej, bardziej puszystej, niskiej czy wysokiej. Na rynku znajdziemy wiele intrygujących długości, od mini, które pozwalają wyeksponować nogi, poprzez midi, sięgające poza kolano oraz maxi, zakrywające praktycznie całą kobiecą sylwetkę.

Zdrowie

Migrena – kompendium wiedzy

Migrena może powodować silny pulsujący ból lub uczucie pulsowania, zwykle po jednej stronie głowy. Często towarzyszą jej mdłości, wymioty i ogromna wrażliwość na światło i dźwięk. Ataki migreny mogą trwać od kilku godzin do kilku dni, a ból może być tak silny, że przeszkadza w codziennych czynnościach.

U niektórych osób przed lub wraz z bólem głowy pojawia się objaw ostrzegawczy zwany aurą. Aura może obejmować zaburzenia widzenia, takie jak błyski światła lub martwe punkty, lub inne zaburzenia, takie jak mrowienie po jednej stronie twarzy, ręki lub nogi i trudności w mówieniu.

Leki mogą pomóc w zapobieganiu niektórym migrenom i sprawić, że będą mniej bolesne. Właściwe leki, w połączeniu z samopomocy środków zaradczych i zmiany stylu życia, może pomóc.

Objawy
Migreny, które często zaczynają się w dzieciństwie, w okresie dojrzewania lub we wczesnej dorosłości, mogą przechodzić przez cztery etapy: prodrom, aura, atak i postdrom. Nie każda osoba cierpiąca na migrenę przechodzi przez wszystkie etapy.

Prodrom
Jeden lub dwa dni przed migreną, możesz zauważyć subtelne zmiany, które ostrzegają przed nadchodzącą migreną, w tym:

Zaparcia
Zmiany nastroju, od depresji po euforię
Zachcianki żywieniowe
Sztywność karku
Zwiększone pragnienie i oddawanie moczu
Częste ziewanie
Aura
U niektórych osób, aura może wystąpić przed lub w trakcie migreny. Aury są odwracalnymi objawami ze strony układu nerwowego. Zazwyczaj są one wizualne, ale mogą również obejmować inne zaburzenia. Każdy z objawów zazwyczaj zaczyna się stopniowo, narasta przez kilka minut i trwa od 20 do 60 minut.

Przykłady aury migrenowej obejmują:

Zjawiska wzrokowe, takie jak widzenie różnych kształtów, jasnych plam lub błysków światła
Utrata wzroku
Uczucie szpilek i igieł w ręce lub nodze
Osłabienie lub drętwienie twarzy lub jednej strony ciała
Trudności z mówieniem
Słyszenie hałasów lub muzyki
Niekontrolowane szarpanie lub inne ruchy
Atak
Migrena trwa zazwyczaj od czterech do 72 godzin, jeśli nie jest leczona. Jak często migreny występują różni się od osoby do osoby. Migreny mogą występować rzadko lub pojawiać się kilka razy w miesiącu.

Podczas migreny, możesz mieć:

Ból zazwyczaj po jednej stronie głowy, ale często po obu stronach.
Ból pulsujący lub pulsujący
Wrażliwość na światło, dźwięk, a czasem zapach i dotyk
Nudności i wymioty
Post-drom
Po ataku migreny możesz czuć się zdrenowany, zdezorientowany i wyprany z sił przez okres do jednego dnia. Niektórzy ludzie zgłaszają uczucie podniecenia. Nagły ruch głową może na krótko przywrócić ból.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza
Migreny są często niezdiagnozowane i nieleczone. Jeśli regularnie masz oznaki i objawy migreny, zapisuj ataki i sposoby ich leczenia. Następnie umów się na wizytę z lekarzem, aby omówić swoje bóle głowy.

Nawet jeśli w przeszłości występowały u Ciebie bóle głowy, zgłoś się do lekarza, jeśli schemat ich występowania ulegnie zmianie lub jeśli nagle poczujesz się inaczej.

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się na pogotowie, jeśli wystąpi którykolwiek z poniższych objawów, które mogą wskazywać na poważniejszy problem medyczny:

Nagły, silny ból głowy przypominający uderzenie pioruna
Ból głowy z gorączką, sztywnością karku, dezorientacją umysłową, drgawkami, podwójnym widzeniem, osłabieniem, drętwieniem lub problemami z mówieniem
Ból głowy po urazie głowy, zwłaszcza jeśli ból głowy nasila się
Przewlekły ból głowy, który nasila się po kaszlu, wysiłku, wysiłku fizycznym lub nagłym ruchu
Nowy ból głowy po 50. roku życia

Przyczyny
Choć przyczyny migreny nie są w pełni poznane, wydaje się, że pewną rolę odgrywają genetyka i czynniki środowiskowe.

Zmiany w pniu mózgu i jego interakcji z nerwem trójdzielnym, głównym szlakiem bólu, może być zaangażowany. Podobnie jak zaburzenia równowagi substancji chemicznych w mózgu – w tym serotoniny, która pomaga regulować ból w układzie nerwowym.

Naukowcy badają rolę serotoniny w migrenach. Inne neuroprzekaźniki odgrywają rolę w bólu migrenowym, w tym peptyd związany z genem kalcytoniny (CGRP).

Czynniki wywołujące migrenę
Istnieje wiele czynników wyzwalających migrenę, w tym:

Zmiany hormonalne u kobiet. Wahania estrogenów, takie jak przed lub w trakcie miesiączki, ciąży i menopauzy, wydają się wywoływać bóle głowy u wielu kobiet.

Leki hormonalne, takie jak doustne środki antykoncepcyjne i hormonalna terapia zastępcza, również mogą pogarszać migrenę. Jednak niektóre kobiety zauważają, że migreny pojawiają się rzadziej, gdy przyjmują te leki.

Napoje. Należą do nich alkohol, zwłaszcza wino, oraz zbyt duża ilość kofeiny, np. w kawie.
Stres. Stres w pracy lub w domu może powodować migreny.
Bodźce sensoryczne. Jasne światła i odblaski słoneczne mogą wywoływać migrenę, podobnie jak głośne dźwięki. Silne zapachy – w tym perfumy, rozcieńczalnik do farb, bierne palenie i inne – u niektórych osób wywołują migrenę.
Zmiany snu. Brak snu, zbyt duża ilość snu lub jet lag mogą wywołać migrenę u niektórych osób.
Czynniki fizyczne. Intensywny wysiłek fizyczny, w tym aktywność seksualna, może prowokować migreny.
Zmiany pogodowe. Zmiana pogody lub ciśnienia barometrycznego może wywołać migrenę.

Zdrowie

Objawy bólu brzucha – powód do obaw ?

Ból brzucha oznacza skurcze, tępy ból lub ostry, piekący lub skręcający ból w brzuchu (abdomen). Ból brzucha nazywany jest również bólem żołądka, brzucha, jelit lub brzucha.

Brzuch posiada główne narządy, takie jak żołądek, jelito grube i cienkie, wyrostek robaczkowy, pęcherzyk żółciowy, śledziona, nerki i trzustka. W jamie brzusznej znajduje się również największa tętnica i największa żyła ciała.

Ból brzucha może być bardzo poważny, ale większość bólów brzucha jest spowodowana drobnym rozstrojem lub „robakiem” żołądkowym i nie trwa długo. Drobne bóle brzucha są bardzo powszechne i ludzie mogą doświadczać bólów brzucha lub skurczów co kilka miesięcy lub tak. Zazwyczaj ból brzucha można leczyć samodzielnie i ustępuje on w ciągu kilku dni.

Jakie są cechy charakterystyczne bólu brzucha?
Ból brzucha może obejmować którąkolwiek z poniższych cech lub ich kombinację:

skurcze
tępy lub ostry ból
piekący ból
ból skręcający
ból stały lub przerywany
nagły początek lub powolny początek bólu
ból krótkotrwały lub długotrwały
ból odczuwany w środkowej części żołądka
rozprzestrzeniający się na inne obszary żołądka
rozprzestrzeniający się na plecy, szyję, ramię lub miednicę
SPRAWDŹ SWOJE SYMPTOMY – Skorzystaj z naszego narzędzia do sprawdzania objawów bólu brzucha i dowiedz się, czy powinieneś szukać pomocy medycznej.

Co powoduje ból brzucha?
Ból brzucha może być spowodowany stanem zapalnym lub chorobą, która wpływa na którykolwiek z narządów lub naczyń krwionośnych w jamie brzusznej.

Przyczyny bólu brzucha mogą obejmować:

zapalenie żołądka i jelit
zatrucie pokarmowe
zaparcia
kwaśny refluks
wrzody
zgaga
uwięziony wiatr
kamienie żółciowe
zapalenie wyrostka robaczkowego
niedrożność jelit
przyczyny bólu serca
Jeśli odczuwasz ból brzucha, dokładne umiejscowienie bólu oraz wszelkie inne objawy, które możesz mieć, mogą sugerować jego przyczynę.

Jeśli odczuwasz ból w poprzek brzucha lub nisko w dole, prawdopodobnie pochodzi on z jelita. Możesz mieć również wzdęcia i wiatry. Jeśli skurcze żołądka zaczęły się niedawno i masz również biegunkę, przyczyną jest prawdopodobnie zapalenie żołądka i jelit. Jeśli jesteś bardzo chory – na przykład masz dreszcze lub gorączkę – możesz mieć poważniejszą infekcję, taką jak zatrucie pokarmowe.

Jeśli ból pojawia się w górnej części żołądka, może być spowodowany refluksem kwasu lub wrzodem. Może również wystąpić zgaga i odbijanie się, a ból może się nasilać lub ustępować pod wpływem jedzenia.

Jeśli ból znajduje się w środku żołądka i rozciąga się na plecy, może to być oznaką kamicy żółciowej. Ból w prawej dolnej części żołądka, wraz z gorączką, mdłościami i wymiotami, może oznaczać zapalenie wyrostka robaczkowego.

Jeśli ból nasila się podczas ćwiczeń, może to być ból serca. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w części poświęconej bólowi w klatce piersiowej. Jeśli odczuwasz tego typu ból, zadzwoń pod numer (000) i poproś o wezwanie karetki pogotowia.

Niektóre leki, takie jak aspiryna, leki przeciwzapalne i przeciw otępieniu, mogą powodować ból brzucha jako efekt uboczny.

Więcej informacji na temat przyczyn bólu brzucha można znaleźć tutaj.

Co powoduje ból brzucha u dzieci?
Do najczęstszych przyczyn bólu brzucha u dzieci należą:

zapalenie żołądka i jelit
zaparcia
zapalenie wyrostka robaczkowego
uraz lub naciągnięty mięsień spowodowany bezpośrednim uderzeniem lub urazem sportowym
bóle miesiączkowe u dziewczynek, które zaczęły miesiączkować
nerwy, podniecenie lub zmartwienie
uwięziony wiatr
problemy z dolnymi drogami moczowymi, takie jak zapalenie pęcherza moczowego (sugerowane przez ból w dole brzucha).
Większość bólów brzucha jest łagodna i ustępuje bez leczenia po kilku dniach. Jednak dziecko powinno zgłosić się do lekarza, jeśli ból jest silny lub nie ustępuje, zwłaszcza jeśli ma również inne objawy, takie jak gorączka. W takim przypadku należy zapewnić ścisłą obserwację dziecka i być może będzie ono wymagało dalszej oceny lekarskiej.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Czasami ból brzucha może sygnalizować coś poważnego. Powinieneś natychmiast zgłosić się do lekarza lub udać się do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego, jeśli:

masz ból, który jest silny i nasila się
ból rozprzestrzenia się na klatkę piersiową, szyję lub ramiona
ból utrzymuje się przez kilka godzin lub dłużej
masz ból i krwawienie z pochwy, a jesteś w ciąży
ból w mosznie
ból i wymioty lub skrócenie oddechu
ból i wymioty krwią
krew w stolcu lub w moczu
nie możesz siusiać (oddawać moczu), robić kupy (wypróżnienia) lub pierdzieć (oddawać gazów)
doświadczasz wymiotów, które nie ustępują
Jeśli masz nagły, silny, osłabiający ból w brzuchu, udaj się do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego lub zadzwoń natychmiast pod numer potrójnego zera (000) i poproś o karetkę. Może to być oznaką poważnej choroby, która wymaga pilnego leczenia.

PYTANIE DO TWOJEGO DOKTORA – Przygotowujesz się do wizyty? Skorzystaj z naszego kreatora pytań, aby uzyskać ogólne wskazówki, o co zapytać lekarza pierwszego kontaktu lub specjalistę.

Kiedy moje dziecko powinno zgłosić się do lekarza?
Wiele dzieci szybko wraca do zdrowia po wystąpieniu bólu brzucha i nie ma potrzeby zgłaszania się do lekarza.

Zdrowie

Jak leczyć katar ?

Katar to wydzielanie śluzu, „cieknący” lub kapiący z nosa. Może on być spowodowany chłodniejszą temperaturą na zewnątrz, przeziębieniem, grypą lub alergią.

Kiedy wirus przeziębienia lub alergen, taki jak pyłek lub kurz, po raz pierwszy dostaje się do organizmu, podrażnia wyściółkę nosa i zatok, lub wypełnione powietrzem kieszenie wokół twarzy, a nos zaczyna produkować dużo czystego śluzu. Śluz ten zatrzymuje bakterie, wirusy lub alergeny i pomaga wypłukać je z nosa i zatok.

Po 2 lub 3 dniach, śluz może zmienić kolor i stać się biały lub żółty. Czasami śluz może również przybrać zielonkawy kolor. Wszystko to jest normalne i nie oznacza, że mamy do czynienia z infekcją.

Jak działa nos, aby chronić organizm?
Proces oddychania rozpoczyna się w nosie. Powietrze dostaje się do płuc przez nos. Nos pomaga filtrować, nawilżać, ogrzewać lub chłodzić powietrze, które przez niego przechodzi, tak aby powietrze, które dostaje się do płuc było czyste.

Specjalna wyściółka błony śluzowej, czyli wilgotna tkanka, pokrywa obszar wewnątrz nosa i składa się z wielu gruczołów produkujących śluz. Gdy bakterie, alergeny, kurz lub inne szkodliwe cząsteczki dostają się do nosa, śluz je zatrzymuje. Śluz zawiera przeciwciała, czyli enzymy, które zabijają niepożądane bakterie i wirusy.

Wyściółka błony śluzowej zawiera również rzęski, czyli drobne struktury przypominające włoski. Są one w ciągłym ruchu i przemieszczają zebrane szkodliwe cząsteczki oraz śluz, w którym są uwięzione, przez nos do tylnej części gardła. Następnie jest on połykany i niszczony przez kwas w żołądku. Śluz i cząsteczki mogą być również wykaszlane lub kichane.

Kiedy na zewnątrz robi się zimno, tempo tego procesu spada. W wielu przypadkach śluz pozostaje w nosie, a następnie kapie lub ścieka z nosa.

Dlaczego śluz jest ważną częścią układu dróg oddechowych?
Produkcja śluzu jest normalną i niezbędną częścią układu dróg oddechowych. Śluz jest potrzebny do utrzymania odpowiedniej wilgotności i prawidłowego funkcjonowania dróg oddechowych. Śluz nie tylko powstrzymuje szkodliwe cząsteczki przed dostaniem się do płuc, ale zawiera również przeciwciała, które pomagają niszczyć bakterie. Jeśli wytwarzana jest zbyt duża ilość śluzu, organizm chce się go pozbyć, co prowadzi do kaszlu i wypluwania nadmiaru śluzu oraz wydmuchiwania go przez nos.

Jakie inne objawy mogą towarzyszyć katarowi?
Kapanie z nosa jest efektem ubocznym zbyt dużej ilości śluzu. Dochodzi do niego, gdy śluz spływa po tylnej ścianie gardła i jest połykany, co może prowadzić do kaszlu lub bólu gardła.

Czasami katar i zatkany lub zapchany nos występują razem. Zatkany nos pojawia się, gdy tkanki wyściełające nos stają się obrzęknięte i utrudniają oddychanie. Obrzęk jest spowodowany stanem zapalnym naczyń krwionośnych. Z nosa może zacząć wypływać śluz.

Katarowi spowodowanemu przeziębieniem lub grypą może towarzyszyć zmęczenie, ból gardła, kaszel, ucisk twarzy, a czasami gorączka.

Katarowi spowodowanemu alergią może towarzyszyć kichanie oraz swędzenie i łzawienie oczu.

Co można zrobić, aby złagodzić katar?
Leki na receptę, takie jak antybiotyki, nie są potrzebne do leczenia kataru, który zwykle ustępuje samoistnie. Czasami, over-the-counter decongestant lek może pomóc dorosłych, ale może nie być odpowiednie, jeśli masz pewne warunki lub biorą inne leki. Sprawdź z lekarzem, aby dowiedzieć się, jakie leki bez recepty są odpowiednie dla Ciebie.

Zazwyczaj, najlepsze leczenie kataru obejmuje:

Odpoczywaj jak najwięcej.
Picie dużej ilości płynów, zwłaszcza wody.
Stosować sól fizjologiczną w aerozolu do nosa, aby złagodzić objawy. Ograniczenie stosowania sprayów do nosa o działaniu udrożniającym do nie dłużej niż kilka dni, zgodnie z instrukcjami na etykietach opakowań.
Nawilżacz powietrza z chłodną mgiełką przy łóżku może pomóc w zwalczaniu przekrwienia pogarszanego przez suche, zimowe powietrze.
Jakie leczenie jest zalecane w przypadku kataru spowodowanego alergią?
Pozostań w domu, gdy ilość pyłków jest wysoka, zazwyczaj wczesnym rankiem i w wietrzne dni.
Trzymaj okna zamknięte podczas sezonu alergii i używaj klimatyzacji, kiedy tylko jest to możliwe.
Noś maskę przeciwpyłową, jeśli pracujesz na zewnątrz, zmień ubranie i weź prysznic po wejściu do środka.
Unikaj kontaktu z kotami i psami, jeśli jesteś wrażliwy na sierść zwierząt.
Ponadto, istnieje wiele bezpiecznych i skutecznych leków dostępnych bez recepty, aby pomóc kontrolować objawy alergii, takie jak aerozole sterydowe do nosa i doustne leki przeciwhistaminowe. Jeśli objawy są poważne, lekarz może zalecić leki na receptę lub skierowanie do alergologa, w celu przeprowadzenia badań i ukierunkowanej terapii.

Jakie są niektóre proste domowe sposoby leczenia kataru?
Dostępne bez recepty krople soli fizjologicznej lub słonej wody mogą być delikatnie wkroplone do nozdrzy, aby rozluźnić śluz w nosie. Płyn i śluz można następnie odessać z nosa za pomocą gumowej strzykawki lub żarówki.

Porady | Zdrowie

Rak – jak leczyć ?

Istnieje wiele rodzajów leczenia raka. Rodzaje leczenia, które otrzymasz, będą zależeć od rodzaju raka, który masz i jak bardzo jest on zaawansowany.

Niektóre osoby z rakiem będą miały tylko jedno leczenie. Jednak u większości osób stosuje się kombinację zabiegów, takich jak chirurgia z chemioterapią i/lub radioterapią. Kiedy potrzebujesz leczenia raka, musisz się wiele nauczyć i wiele przemyśleć. To normalne, że czujesz się przytłoczony i zdezorientowany. Ale rozmowa z lekarzem i poznanie rodzajów leczenia, które możesz otrzymać, może pomóc Ci poczuć się bardziej opanowanym. Pomocne mogą być nasze pytania do lekarza na temat leczenia.

Chirurgia
Chirurgia stosowana w leczeniu raka jest procedurą, w której chirurg usuwa raka z Twojego ciała. Poznaj różne sposoby, w jakie chirurgia jest wykorzystywana w walce z rakiem i dowiedz się, czego możesz się spodziewać przed, w trakcie i po operacji.

Radioterapia
Radioterapia jest rodzajem leczenia raka, które wykorzystuje wysokie dawki promieniowania do zabijania komórek nowotworowych i zmniejszania guzów. Dowiedz się, jakie są rodzaje radioterapii, dlaczego występują skutki uboczne, jakie mogą wystąpić u Ciebie i więcej.

Chemioterapia
Chemioterapia jest rodzajem leczenia raka, które wykorzystuje leki do zabijania komórek nowotworowych. Dowiedz się, jak chemioterapia działa na raka, dlaczego powoduje skutki uboczne i jak jest stosowana z innymi metodami leczenia raka.

Immunoterapia w leczeniu raka
Immunoterapia jest rodzajem leczenia raka, które pomaga układowi odpornościowemu zwalczać raka. Na tej stronie omówiono rodzaje immunoterapii, sposoby jej stosowania w walce z rakiem oraz czego możesz się spodziewać podczas leczenia.

Terapia celowana
Terapia celowana jest rodzajem leczenia raka, które celuje w zmiany w komórkach nowotworowych, które pomagają im rosnąć, dzielić się i rozprzestrzeniać. Dowiedz się, jak terapia celowana działa w walce z rakiem i jakie mogą wystąpić efekty uboczne.

Terapia hormonalna
Terapia hormonalna jest leczeniem, które spowalnia lub zatrzymuje wzrost nowotworów piersi i prostaty, które do wzrostu wykorzystują hormony. Dowiedz się o rodzajach terapii hormonalnej i skutkach ubocznych, które mogą wystąpić.

Przeszczep komórek macierzystych
Przeszczep komórek macierzystych to procedura, która przywraca krwiotwórcze komórki macierzyste u pacjentów z rakiem, u których zostały one zniszczone przez bardzo wysokie dawki chemioterapii lub radioterapii. Dowiedz się o rodzajach przeszczepów, skutkach ubocznych, które mogą wystąpić, oraz o tym, jak przeszczepy komórek macierzystych są wykorzystywane w leczeniu raka.

Medycyna precyzyjna
Medycyna precyzyjna pomaga lekarzom wybierać terapie, które najprawdopodobniej pomogą pacjentom na podstawie genetycznego zrozumienia ich choroby. Dowiedz się o roli, jaką medycyna precyzyjna odgrywa w leczeniu raka, w tym o tym, jak zmiany genetyczne w nowotworze danej osoby są identyfikowane i wykorzystywane do wyboru metod leczenia.

Turystyka

Rotterdam – co zwiedzić ?

Rotterdam znajduje się w południowej Holandii i jest drugim co do wielkości miastem w kraju po stolicy Amsterdamie z populacją około 630.000 mieszkańców. Rotterdam jest ważnym miastem od wielu setek lat i zawsze służył jako duży port, ponieważ leży w delcie rzeki Ren-Moza-Skalda.

Od 1300 roku port w Rotterdamie rozwinął się i służył jako główny port Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej. W czasie II wojny światowej Rotterdam był bombardowany, a jego centrum zostało prawie całkowicie zniszczone, jednak po tym wydarzeniu miasto zostało powoli odbudowane i znów jest nowoczesnym portem.

Oprócz fascynującego portu, Rotterdam posiada również fantastyczną architekturę, taką jak nowoczesne budynki sześcianów i wieża Euromast, ale także wspaniałą różnorodność muzeów, jadłodajni i atrakcji, z których można skorzystać.

Markthal Rotterdam

Markthal jest oszałamiającym dziełem architektury, które zostało zbudowane w 2009 roku i służy zarówno jako budynek biurowy, jak i targowisko. Projekt budynku jest dość unikalny, z dużą półokrągłą szarą fasadą i dużą częścią z oknami wychodzącą na otaczający dziedziniec. Wewnątrz budynku znajduje się kilka niesamowitych dzieł sztuki autorstwa Arno Coenena, przedstawiających różne kolorowe owoce, rośliny, owady i kwiaty.

W części targowej Markthal znajduje się ogromny wybór sklepów, straganów, restauracji i barów, takich jak Tea bar, tapas bar, sklep „world of drinks” i ponad 70 innych różnych firm. Jest to naprawdę fajne i tętniące życiem miejsce do zwiedzania i spróbowania niektórych potraw i napojów.

Zoo w Rotterdamie

Znane również jako Diergaarde Blijdorp, zoo w Rotterdamie stało przez wiele lat, pomimo konieczności zmiany lokalizacji podczas II wojny światowej, aby uniknąć bombardowań. Zoo jest w świetnym stanie i posiada ogród botaniczny i Oceanium, a także prowadzi programy hodowlane, aby pomóc zagrożonym gatunkom, takim jak panda czerwona.

ZOO podzielone jest na kilka różnych obszarów tematycznych, w tym ogród chiński, las malajski, stepy mongolskie i rzekę krokodyli. Zwierzęta to między innymi Czarny Nosorożec, Kudu, Tygrys Sumatrzański, Słoń Azjatycki i Lampart Amurski. To zoo jest naprawdę fantastycznym miejscem zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, a różnorodność wybiegów i interaktywnych elementów zapewni wiele godzin zabawy.

Wieża Euromast

Wieża Euromast jest stacją widokową, która została stworzona w 1960 roku, aby zapewnić panoramiczny widok na miasto Rotterdam. Wieża wznosi się na wysokość 606 stóp i wraz z anteną jest najwyższym budynkiem w Rotterdamie. W wieży znajduje się restauracja, sala konferencyjna na spotkania biznesowe, apartament hotelowy i oczywiście taras widokowy.

Jest to idealny sposób na zobaczenie rozległej przestrzeni Rotterdamu i jego portów, a opłata za wstęp jest dość skromna zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci. Jeśli masz ochotę na odrobinę adrenaliny, możesz nawet zjechać na linie lub zjechać na linie z wieży!

Most Erasmusa

Ten monumentalny most przerzuca się przez Nieuwe Maas, dopływ Renu i biegnie od zbiegu rzek Noord i Lek. Długość tego imponującego mostu rozciąga się do ogromnych 802 m, co czyni go drugim co do wielkości w Holandii. Most nosi przydomek „Łabędź” ze względu na duży maszt przypominający szyję łabędzia.

Na środku mostu znajduje się sekcja baskili, która otwiera się, aby umożliwić większym statkom przepłynięcie przez wody. Ten wyczyn nowoczesnej inżynierii tworzy imponujące tło dla portu w Rotterdamie i jest wspaniałą konstrukcją, którą można podziwiać i po której można się przespacerować.

Dworzec Główny w Rotterdamie

Rotterdam to miasto, które jest pełne nowoczesnej i unikalnej architektury, a dworzec centralny jest jednym z takich budynków. Nowy terminal został otwarty w 2014 roku, a jego architektura stała się dość ikoniczna. Budynek ma trójkątny kształt, który wskazuje w kierunku nieba pod wystającym kątem.

Zegar i duże litery, które są ustawione w wejściu do stacji zostały przeniesione ze starej stacji, aby zachować część jej pamięci. Stacja łączy się z wieloma innymi miejscami w Holandii, w tym z Amsterdamem, Den Haag, Groningen i Tilburgiem, a codziennie przez jej drzwi przechodzi ponad 100 000 pasażerów.

Turystyka

Istambuł – miejsce, które musisz odwiedzić

Wirujący derwisze

Obraz z występu wirujących derwiszy w Istambule, Turcja.
Przedstawienie wirujących derwiszy w Istambule. © Foto by Tinou Bao
Wirujący Derwisze mogą wyglądać jak atrakcja turystyczna, ale jest to rzeczywista usługa kultu wyznawców Mevlany. Podczas ceremonii derwisze stają się pomostem między Bogiem a ludźmi poprzez trans wywołany modlitwą.

Mimo że jest to jeden z najważniejszych punktów na liście rzeczy do zrobienia w Stambule, ludzie często musieli go pominąć, ponieważ miejsca były wyprzedane. Nie popełnij tego samego błędu i zarezerwuj swoje miejsca z dużym wyprzedzeniem.

Hagia Sophia
Zdjęcie Hagia Sophia w Istambule, Turcja
Hagia Sophia. © MiGowa
Ten wspaniały kościół, zamieniony w meczet, zamieniony w muzeum, jest jednym z największych osiągnięć architektonicznych na świecie. Po latach prac konserwatorskich, Hagia Sophia (Aya Sofya) jest wreszcie wolna od rusztowań, co pozwala na chłonięcie jej wspaniałości tak, jak powinna być.

Stojąc pośrodku oszałamiająco przestronnej nawy głównej, pod szeroką na 43 metry kopułą, znajdującą się 65 metrów nad głową, nie sposób uwierzyć – i fizyki. Wspinaj się po spiralnej rampie, aby dostać się na galerię i podziwiaj wspaniałe bizantyjskie mozaiki, w tym Chrystusa flankowanego przez cesarza Konstantyna IX i jego żonę cesarzową Zoe.

Pałac Topkapi
Zdjęcie Pałacu Topkapi w Istambule, Turcja
Pałac Topkapi. © Artorusrex
Pałac Topkapi (Topkapi Sarayı) to widok, którego nie można przegapić będąc w Stambule. Ten kompleks kiosków i pawilonów otoczony czterema bujnymi, zielonymi dziedzińcami jest miejscem, gdzie pokolenia sułtanów miały swoją główną rezydencję przez prawie pół wieku.

Do największych atrakcji Pałacu Topkapi należy Harem, zdobiona „klatka” sułtańskich kobiet, skarbiec przechowujący klejnoty koronne (zawierający słynny sztylet Topkapi), oraz sala broni, pokazująca osmańskie rzemiosło, nawet jeśli chodzi o produkcję mieczy i łuków.

Nie zapomnijcie również przejść się aż do końca, aby podziwiać zapierające dech w piersiach widoki na Morze Marmara, Bosfor i Złoty Róg.

Rejs po Bosforze
Wycieczka do Stambułu nie jest kompletna bez rejsu po Bosforze. Jest to nie tylko wspaniały przegląd miasta, ale również europejski i azjatycki brzeg słynnej drogi wodnej ma wiele do zaoferowania – wiekowe pałace i rezydencje.

Istnieje kilka rejsów, w które można się wybrać: krótki (do drugiego mostu wiszącego i z powrotem), długi (aż do Morza Czarnego i z powrotem) oraz rejs o zachodzie słońca w okresie letnim.

Ta ostatnia była kiedyś moją ulubioną, ale stała się ofiarą swojego własnego sukcesu. Obecnie wolę wybrać się na pełną jednodniową wycieczkę po Bosforze, lub krótszą wersję, jeśli zależy Wam na czasie.

Turystyka

Wiedeń – co warto zobaczyć ?

Stolica Austrii jest domem dla prawie jednej trzeciej mieszkańców kraju i jest jego głównym miastem. To metropolitalne miasto jest siedzibą Organizacji Narodów Zjednoczonych i stanowi główny ośrodek kultury, gospodarki i polityki Austrii. Wiedeń, znany na całym świecie pod wieloma nazwami, takimi jak Miasto Muzyki czy Miasto Marzeń, posiada wiele wspaniałych historycznych budynków, ogrodów i lokali.

Pałac Schönbrunn

Pałac Schonbrunn, stojący od 1600 roku i pełniący ważną rolę kulturalną w Austrii, jest kolosalną budowlą z 1441 pomieszczeniami i kompleksem, który jest główną atrakcją turystyczną Wiednia.

Przez wiele lat rezydowali tu Habsburgowie, a w pałacu urodzili się także cesarze Austrii.

Sam pałac jest ogromnym budynkiem zaprojektowanym w stylu barokowym z symetrycznym budynkiem głównym, który posiada setki okien i posągów na dachu.

Wewnątrz pałacu znajduje się szereg pokoi, wszystkie w pełni umeblowane i urządzone w oryginalnym stylu – można wybrać się na wycieczkę po pokojach i podziwiać wystawne umeblowanie oraz zobaczyć, jak żyła austriacka rodzina królewska.

Pałac Hofburg

Pałac Hofburg jest kolejnym ogromnym kompleksem pałacowym, który jest hołdem dla potęgi i wpływów dynastii Habsburgów i służył jako główny pałac zimowy dla władców Austro-Węgier przez setki lat.

Dziś w kompleksie mieszczą się biura prezydenta Austrii i służy jako baza prezydencka.

Od czasu ich powstania w XIII wieku budynki przeszły wiele rozbudów, z których najbardziej imponującym jest bajeczny półokrągły Neue Burg.

Zwiedzający mogą podziwiać piękno i styl barokowej architektury, wybrać się na wycieczkę po cesarskich apartamentach lub odwiedzić jedno ze szczegółowych muzeów na terenie kompleksu.

Katedra św.

Ta monolityczna budowla stoi dumnie na placu Stephensplatz i od momentu wybudowania jest najważniejszym kościołem Wiednia i Austrii.

Piękno tego budynku jest niezaprzeczalne, a jego ogromna wieża dominuje nad panoramą Wiednia i jest najwyższą wieżą kościelną w Austrii.

Szczepana emanuje przepychem – od romańskiego i gotyckiego wystroju zewnętrznego, po dominującą spiczastą wieżę i misternie zdobiony główny dach z setkami kolorowych dachówek tworzących intrygujący wzór.

Wewnątrz kościoła znajduje się łącznie 18 ołtarzy, kilka mniejszych kaplic, a nawet kilka grobowców i katakumb.

Wiedeńskie Muzeum Historii Naturalnej

Mieszczące się w wyrafinowanym kompleksie pałacowym, typowym dla historycznej architektury Wiednia, Muzeum Historii Naturalnej posiada ogromną kolekcję minerałów, kamieni szlachetnych, meteorytów, skamielin, szkieletów zwierząt, eksponatów różnych owadów i ssaków, a nawet kilka taksydermii wymarłych gatunków.

Zbiory muzeum liczące ponad 30 milionów obiektów należą do najważniejszych w Europie i ciągle przybywają do nich nowe eksponaty.

W tym fascynującym miejscu znajduje się również cyfrowe planetarium, w którym można obejrzeć intrygujące filmy o Ziemi i jej rozwoju.

Zarówno dorośli, jak i dzieci będą zachwyceni ilością informacji i oszałamiającymi ekspozycjami w tym epickim muzeum.

Park Rozrywki Prater

Czy może być przyjemniejszy sposób na poznanie Wiednia niż pełen zabawy dzień w parku rozrywki Prater? Wiener Prater Park był niegdyś terenem łowieckim, który przekształcił się w przestrzeń publiczną, gdzie znajdowały się stoiska z jedzeniem i małe stragany z rozrywką, a obecnie mieści się tu imponujący park rozrywki, do którego wstęp jest bezpłatny (płaci się natomiast za poszczególne przejażdżki). Wewnątrz parku znajduje się mnóstwo przejażdżek i straganów, w tym ogromny diabelski młyn, zderzaki, karuzele i przyprawiające o dreszcze rollercoastery.

Są też takie rzeczy jak strzelnice, wystawa woskowych dzieł i kolejka lekka, aby zapewnić Ci rozrywkę.

Jeśli przejażdżki i dreszczyk emocji nie są dla Ciebie, w parku znajduje się kilka restauracji i kawiarni, w których można usiąść i cieszyć się scenerią.